Steenmeel, of gesteentemeel, is fijngemalen vulkanisch gesteente. Het wordt daarom ook wel lavameel genoemd. Lavameel bevat erg veel natuurlijke mineralen en sporenelementen. Het wordt daarom vaak gebruikt als bio- en milieuvriendelijke bodemverbeteraar, om de bodemvruchtbaarheid duurzaam te optimaliseren. Daarnaast kunt u steenmeel ook gebruiken als stalstrooisel voor in ligboxen. Via het bemesten zorgt het dan tevens voor een verbetering van het grasland.
Functionele mineralen in de bodem
Voor een duurzame bodemvruchtbaarheid is de wisselwerking tussen bodemmineralen en bodemleven essentieel. Bodemmineralen vormen de kapstok voor tal van nuttige processen in de bodem, zoals hechtingsplaatsen voor de bodembiologie, de langetermijnlevering van (sporen)nutriënten, het verhogen van de nutriëntenuitwisselingscapaciteit en de vorming van humus.
Wat zijn mineralen?
Bodemmineralen zijn de zand- en kleideeltjes waaruit de bodem bestaat. Voor een duurzame bodemvruchtbaarheid is de wisselwerking tussen bodemmineralen en bodemleven essentieel. Bodemmineralen vormen de kapstok voor tal van nuttige processen in de bodem, zoals hechtingsplaatsen voor de bodembiologie, de langetermijnlevering van (sporen)nutriënten, het verhogen van de nutriëntenuitwisselingscapaciteit en de vorming van humus. Voor een duurzame bodemvruchtbaarheid is de wisselwerking tussen bodemmineralen en bodemleven essentieel.
Kwetsbaarheid bodemmineralen
Bodemmineralen zijn erg kwetsbaar. De afgelopen vijftig jaar heeft de mens meer zuur in de bodem gebracht dan de natuur in tienduizend jaar! Dat heeft het verlies van bodemmineralen flink versneld, waardoor de bodemvruchtbaarheid is afgenomen. Belangrijke verzurende bronnen zijn het gebruik van kunst- en drijfmest in de landbouw. Maar ook de uitstoot van verkeer en industrie.
Natuurlijke bodemvormende processen kunnen de door de mens veroorzaakte bodemdegradatie op geen enkele manier compenseren. De natuurlijke processen om verse bodemmineralen aan te voeren zijn in Nederland niet meer werkzaam (afzetting van rivierslib) of voltrekken zich zeer langzaam (ijstijden/gletsjers, windafzettingen).
Vergeten kennis?
Op 10 november 1934 promoveerde de Nederlandse agrogeoloog Ferdinand Alexander van Baren (1905-1975) bij professor C.H. Edelman, hoogleraar in de mineralogie en de agrogeologie. En daarna? Het lijkt erop dat deze kennis in de vergetelheid is geraakt en opnieuw moet worden ontdekt. Het succes van de moderne landbouw, met de input van chemische middelen, werd een exponent van de maakbare samenleving. Onderzoek naar natuurlijke bodemmineralen leek achterhaald.
Gevolgen voor bodemvruchtbaarheid
Inmiddels worden de gevolgen van de mineralogische afbraak en achteruitgang van de bodemvruchtbaarheid merkbaar. De natuurlijke levering van sporenelementen gaat op steeds meer plaatsen achteruit, vaak in combinatie met een afnemend organisch stofgehalte, een verslechterde bodemstructuur en bewerkbaarheid van de bodem en hogere ziektedruk bij plant en dier. In natuurgebieden leidt de bodemdegradatie als gevolg van verzuring tot de achteruitgang van planten- en diersoorten.
Steenmeel als bodemverbeteraar en stalstrooisel
Bodemdegradatie is alleen een halt toe te roepen door aanvoer van nieuw bodemmateriaal in de vorm van steenmeel. Steenmeel is een fijngemalen silicaatgesteente van magmatische oorsprong. Dit stollingsgesteente wordt ook wel lavameel of basaltmeel genoemd.
Steenmeel wordt steeds vaker gebruikt als biologische mest. Het is namelijk een zuiver natuurproduct, boordevol mineralen en sporenelementen; een ideale grondverbeteraar die de bodemvruchtbaarheid optimaliseert. Een vitale, vruchtbare bodem ligt aan de basis van ons bestaan.
Steenmeel kan op verschillende manieren worden toegepast:
- Rechtstreeks op het land strooien.
- Gemengd in drijfmest.
- Als stalstrooisel in ligboxen (via de mest belandt het dan weer op uw (gras)land).
- Als toevoeging bij composteren of vermengd met gerijpte compost.
- Als nutriëntenbron voor biofertilizer/compostthee.
- Bij stedelijk groen, stadslandbouw, sportvelden, daktuinen e.d.
Recente berichten over steenmeel en Actimin
Actimin levering voor schooltuin Amstelveen
Actimin levering in midden Zweden
Effecten van de toevoeging van Actimin aan drijfmest
Wat kun je met compostthee (mengsel met compost, melasse en steenmeel)?
Natuurherstel begint in gebied zelf
